Yunanistan genelinde koyun ve keçiler arasında hızla yayılan çiçek hastalığı, ülkenin en önemli ihraç kalemlerinden biri olan Feta peynirini tehdit ediyor. Ağustos 2024'ten bu yana etkisini artıran salgın nedeniyle bugüne kadar yaklaşık 417 bin küçükbaş hayvan itlaf edildi. Bu rakamın ülkedeki toplam sürü varlığının yaklaşık yüzde 5'ine denk gelmesi, sektörde "beyaz altın" olarak adlandırılan Feta peynirinin geleceği konusunda endişe yaratıyor.
Salgının en sert vurduğu bölgelerden biri olan Tesalya'nın Karditsa kentinde çiftçilik yapan Anastasia Siourtou, 650 koyunluk sürüsünü kaybettiğini belirterek yaşadığı travmayı anlattı. Aynı zamanda veteriner hekim olan Siourtou, hastalığın gizlenen vakalar nedeniyle yayıldığını savunarak, "İki kilometre ötede başka bir çiftlikte de vakalar vardı ama gizlediler. İtlaf günü buradaydım, çok acımasızdı. Onları koruyamadığımı hissettim" ifadelerini kullandı.
Feta ihracatı ve fiyatlar risk altında
Yunanistan, geçen yıl 520 milyon eurosu Avrupa Birliği (AB) ülkelerine olmak üzere toplam 785 milyon euroluk Feta peyniri ihracatı gerçekleştirdi. Ülkedeki koyun ve keçi sütünün yüzde 80'inin bu peynirin üretiminde kullanıldığı belirtiliyor.
Uzmanlar, süt arzındaki düşüşün kaçınılmaz olarak fiyatlara yansıyacağını öngörüyor. Tesalya Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden Prof. Dimitris Gougoulis, süt miktarının sınırlı olmasının üretim maliyetlerini yükselttiğini ve piyasadaki Feta arzını korumanın zorlaştığını vurguladı. Küçük mandıralar şimdiden hammadde tedarikinde sorun yaşadıklarını dile getiriyor.
Çiftçilerden hükümete: Tazminatlar yetersiz, müdahale geç
Hükümet, itlaf edilen hayvan başına yaşına göre 132 ile 220 euro arasında tazminat ödüyor ancak üreticiler bu rakamları yetersiz buluyor. Çiftçiler, Atina yönetimini salgına geç müdahale etmekle eleştiriyor. Uzman Komitesi'nin ilk vakadan 14 ay sonra, ancak Ekim 2025'te kurulması ve karantina tedbirlerinin yetersizliği tepkilerin odağında yer alıyor.
873 hayvanını kaybeden çiftçi Tassos Manakas, "Dükkanı kapattım, o gün kanımı kesseniz akmazdı" sözleriyle çaresizliğini dile getirdi. 2023 yılındaki sel felaketinin ardından şimdi de sürüsünü kaybeden Rizomylos köyünden Haris Seskliotis ise koyun yetiştiriciliğini bırakıp sığır besiciliğine yönelmeyi planladığını belirtti.