İsrail Güvenlik Kabinesi, Gazze’de ateşkes sürecinin ikinci aşamasına geçiş çabalarının sürdüğü kritik bir dönemde, işgal altındaki Batı Şeria'da yerleşim faaliyetlerini genişletme kararı aldı. 12 Aralık’ta alınan ve aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ile Savunma Bakanı Israel Katz tarafından önerilen karar doğrultusunda, 11 yeni yerleşim birimi inşa edilecek.
Yerleşim faaliyetlerinde rekor seviye
Karar kapsamında ayrıca, daha önce İsrail yasalarına göre bile yasa dışı kabul edilen 8 karakol (outpost) ve mahalle resmi olarak tanınarak yasallaştırılacak. Maliye Bakanı Smotrich, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada bu durumu "eşi benzeri görülmemiş bir rekor" olarak nitelendirerek, "İsrail halkı topraklarına geri dönüyor ve buradaki hakimiyetini güçlendiriyor" ifadelerini kullandı.
Bu son hamleyle birlikte, Smotrich’in göreve geldiği Kasım 2022’den bu yana onaylanan toplam yerleşim birimi sayısı 69’a yükselmiş oldu.
Uluslararası tepkiler ve "iki devletli çözüm" vurgusu
İsrail'in bu adımı uluslararası toplumda sert tepkiyle karşılandı. Birleşik Krallık Orta Doğu ve Kuzey Afrika’dan Sorumlu Devlet Bakanı Hamish Falconer, yerleşimlerin uluslararası hukuka göre yasa dışı olduğunu vurgulayarak şu uyarıda bulundu:
"Bu hamle, Gazze’deki savaşı sona erdirmeyi amaçlayan 20 maddelik planı ve uzun vadeli barışın tek yolu olan iki devletli çözüm umutlarını baltalamaktadır."
Filistin Kurtuluş Örgütü'ne bağlı Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu Başkanı Muayyad Shaban ise kararı "Filistin coğrafyasına karşı bir imha savaşı" olarak tanımladı. Shaban, bu adımın Batı Şeria’yı izole edilmiş kuşatılmış bölgelere dönüştürmeyi amaçlayan sistematik bir sömürgeleştirme süreci olduğunu belirtti.
Bölgedeki gerilim tırmanıyor
Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) 2024 yılında tüm yerleşim birimlerinin hukuksuz olduğuna dair kararına rağmen, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te yaklaşık 700 bin İsrailli yerleşimci yaşamaya devam ediyor.
Bölgedeki şiddet olayları da artış gösteriyor. Verilere göre:
-
Gazze savaşının başlangıcından bu yana Batı Şeria'da 1.000'den fazla Filistinli hayatını kaybetti.
-
Yalnızca Kasım ayında, İsrail güçleri ve yerleşimciler tarafından Filistinli sivillere ve mülklerine yönelik 2.144 saldırı gerçekleştirildi.
Bu yeni yerleşim kararı, bölgedeki insani krizi derinleştirirken diplomatik çözüm yollarını daha da çıkmaza sokma riski taşıyor.
