ABD ve İran arasındaki nükleer müzakereler, tarafların derin görüş ayrılıklarına rağmen Cuma günü Roma’da yeniden başlayacak. İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, bir anlaşmaya varmanın zor olacağını belirtirken, müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ciddi sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve ABD’nin Orta Doğu özel temsilcisi Steve Witkoff, Ummanlı arabulucuların eşliğinde beşinci tur görüşmeleri gerçekleştirecek. Washington ve Tahran, kamuoyuna karşı sert tutumlarını sürdürse de her iki taraf da sorunu diplomasi yoluyla çözmek istediklerini ifade ediyor.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İran’ın sivil bir nükleer enerji programına sahip olmasına izin verebilecek ancak uranyum zenginleştirmesini engelleyecek bir anlaşma arayışında olduklarını söyledi. Ancak Rubio, böyle bir anlaşmaya varmanın kolay olmayacağını kabul etti. Öte yandan, Hamaney, Washington’un İran’ın uranyum zenginleştirmeyi tamamen durdurması yönündeki taleplerini “aşırı ve kabul edilemez” olarak nitelendirerek bu tür bir anlaşmanın mümkün olmadığını belirtti.
Müzakerelerdeki temel engellerden biri, İran’ın yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stoklarını yurtdışına göndermeyi reddetmesi ve balistik füze programını tartışmaya açmayı kabul etmemesi. İran, uranyum zenginleştirme faaliyetlerine bazı sınırlamalar getirmeye hazır olduğunu ancak ABD’nin gelecekteki bir nükleer anlaşmadan geri çekilmeyeceğine dair sağlam garantiler istediğini ifade ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump, 2018 yılında İran ile altı dünya gücü arasında imzalanan 2015 nükleer anlaşmasından çekilmiş ve İran’a yönelik ağır yaptırımları yeniden devreye sokmuştu. Bu yaptırımlar, İran ekonomisini derinden sarsarken, Tahran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini 2015 anlaşmasının sınırlarının ötesine taşımasına yol açtı.
İran’ın nükleer çalışmalarının barışçıl amaçlar taşıdığını savunmasına rağmen, İsrail, İran’ın nükleer silah elde etmesine asla izin vermeyeceğini belirtiyor. İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Arakçi, İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine saldırı hazırlığında olduğu yönündeki haberlerin ardından, böyle bir saldırının hukuki sorumluluğunun Washington’a ait olacağını söyledi.
ABD-İran gerilimi tırmanırken, İran yönetiminin müzakerelerin başarısız olması durumunda net bir alternatif planının bulunmadığı belirtiliyor. Bu durum, bölgesel ve küresel güvenlik açısından riskleri artırıyor.
