“Bir yıl önce arkadaşım, beni başka bir dünyaya ışınlayacak bir uyuşturucu hapı ikram etti ve o zamandan beri uyuşturucu bırakmayı göze alamam,” diyor Rakka şehrinde yaşayan Firas.

Rakka'da yaşayan Firas sözlerinin devamında içinde bulunduğu trajik durumu anlattığı arkadaşının ona yaşadığı tüm zor şeyleri unutturacağını söylediği bir uyuşturucu hap verdiğinden bahsediyor.

Firas'ın 19 yaşındaki genç arkadaşı, bu haplardan ihtiyacı olanlar için elinde olduğunu ve parası olmayanlara bir kereliğine ücretsiz verebileceğini söyledi.

Firas, uyuşturucu kullanmayı bırakabileceğini umuyor, ancak stresli durumlarla başa çıkmasına yardımcı olduğunu düşündüğü için yapamıyor. Koşulları düzeldiğinde hapları bırakacağını, ancak bunu yapmanın zor olduğunu da kabul ediyor.

Suriye merkezli yayın yapan Enab Baladi internet sitesine konuşan 27 yaşındaki bir başka genç Tariq Abu Ziad ise bağımlı olmayı ve uyuşturucu kullanmayı hiç düşünmediğini, nevrotik bir hastalığından dolayı kullandığını ve hatta bir doktorun bu hapları reçeteyle yazdığını söyledi.

“O zamandan beri daha iyi oldum ve bir doktora tekrar görünmem gerekmedi. Ben sadece rahatlama arayan güçlü bir gencim.” diyor Abu Ziad.

Kentte uyuşturucu bağımlılığı artarken, bazı kuruluşlar da uyuşturucu maddelerin tehlikelerine karşı farkındalık yaratacak faaliyetler düzenliyor.

Uyuşturucu kente nasıl ulaşıyor?

Bir uyuşturucu bağımlısının yardımıyla yasadışı uyuşturucu satışının kaynağını izleyen Enab Baladi internet sitesi, sadece 'Prens' ünvanını kullanmak şartıyla konuşmayı kabul eden bir uyuşturucu satıcısına ulaştı.

'Prens', uyuşturucu ticaretinin iki yıl önce - terör örgütü YPG/PKK ve bazı Arap güçlerin dahil olduğu- Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) ve Rakka şehrinin kontrolünü ele geçirip İŞİD'i şehirden kovmasıyla yayıldığına dikkat çekti. İnsanlar, işlenen en ufak bir suç için acımasızca ceza uygulayan IŞİD'den korkuyordu.

"Rakka'da iki yıl önce bazı insanların yardımıyla uyuşturucu satmaya başladım. Hapları almama ve satmama yardım eden bir güvenlik mansubuyla temasa geçebildim.” diyerek, ilacın kaynağının Rakka'nın batısındaki Tavra olduğunu ve ilaçları Suriye rejimi yönetimindeki bölgelerdeki bayiler aracılığıyla bulduğunu sözlerine ekledi.

Uyuşturucu satıcısı “Prens”, müşterilerinin çoğunun genç erkekler, kadınlar ve yaşlı insanlar olduğunu vurgulayarak, bazen çocukların da hap almak istediğini belirtti. Yine de 'Prens', onlara satmayı reddediyor ve uyuşturucu kullanmaktan kaçınmalarını tavsiye ediyor.

'Prens', “Uyuşturucu satmak zorundayım, çünkü 2013'te Suriye rejimi tarafından gerçekleştirilen hava saldırısı nedeniyle başka işler yapmama engel oluyor.” diye konuştu.

'Prens' şehirdeki tek satıcı değil. “Onlarca uyuşturucu satıcısı var ve birbirimizi tanımıyoruz, ancak bazı uyuşturucu bağımlılarından onları duyuyorum ve güvenlik yetkililerinin korkusu nedeniyle hepimiz kendi ürünlerimizi gizlice satıyoruz. Bazı uyuşturucu satıcılarını tanıyor olmama rağmen, aramızda anlaştık, tutuklanırsak birbirimizi tanımıyoruz şeklinde ifade vereceğiz.” diyor Prens.

Uzmanlar ne diyor?

Sosyolog Talal Mustafa, uyuşturucu ticaretinin yayılmasının tarihsel olarak savaşların patlak vermesiyle bağlantılı olduğunu açıkladı. Lübnan ve Afganistan gibi ülkelerde ve şimdi de Suriye'de yaşananlar da bununla ilgili.

Bu ticaret Rakka gibi şehirleri yöneten örgütlere büyük miktarda nakit sağlıyor: IŞİD, YPG/PKK ve dahil olduğu SDG ile bunlara benzer örgütler.

Otoriteler de topluma uyuşturucu satanlara göz yumuyorlar.

Uyuşturucu bağımlısı sayısındaki artışla ilgili olarak konuşan Talal Mustafa, şunları söylüyor:

"Bu artışın yıllarca savaşa maruz kalmış bir şehirde doğal olduğuna inanıyorum. Hiçbir örgüt, sosyal yapıya, özellikle de gençlere ve ergenlere önem vermiyor. Dahası, bazı örgütler, bağımlı hale gelen bu insanları hedefleyerek onları saflarına dâhil etmek için sistemik politikalar benimsiyorlar. Savaşmak zorunda kalanların keder ve endişelerini gidermek için ilaçlar aracılığıyla bir çıkış bulmaya çalışması normaldir."

Yetkililer uyuşturucu bağımlılığı ve kaçakçılıkla mücadele ediyor

Rakka Sivil Meclisi Medya Bürosu Müdürü Mustafa el-Abed, uyuşturucu bağımlılığı olgusunun Rakka şehrinde büyük ölçüde bir yıl önce yayıldığını ve şimdi neredeyse yok olduğunu söylüyor

El-Abed, yeni kurulan bir ofisin, şehirdeki kafelerde yasaklanmış uyuşturucuların ve alkollü içeceklerin kullanımı ile mücadele etmek için kafeleri mühürleme cezası da dahil olmak üzere sıkı önlemler almak için çalışırken, bu konuyla mücadele için çeşitli organların aldığı kararlar olduğunu dile getiriyor.

“Rakka Sivil Konseyi”ne bağlı “Halk Belediyesi”, uyuşturucular hakkında bilinçlendirme bültenleri yayınlıyor ve uyuşturucuyla mücadele için çeşitli kampanyalar yürütüyor.

Şehirdeki Gençlik ve Spor Komitesi de çeşitli alanlarda gençlere yönelik mesleki ve bilimsel kurslar düzenliyor, gençlerin meşguliyet edinmelerini ve oluşan boşluğu doldurmalarını sağlayacak iş fırsatları sağlamayı amaçlıyor.

Bu kurumlar, Rakka'daki İç Güvenlik Kuvvetleri Organize Suç Bürosu ile birlikte, uyuşturucu bağımlılığıyla mücadele etmek için çalışıyor.

Şehirde faaliyet gösteren bağımsız sivil toplum örgütleri ve yardım kuruluşlarının yanı sıra birçok kurumun resmi sayfalarında, uyuşturucu kullanımının tehlikeleri hakkında farkındalık kampanyaları düzenleniyor.

Çeviri: Burak Çelik