Suriye’de Beşar Esed döneminin sona ermesinin ardından kurulan hükümet ile ülkenin kuzeydoğusunu kontrol eden Kürt liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında "tarihi" bir hesaplaşma yaşanıyor. 10 Mart’ta imzalanan ve askeri güçlerin yıl sonuna kadar tek çatı altında toplanmasını öngören anlaşmanın süresi dolmak üzereyken, taraflar bir çatışmayı önlemek için son dakika formülleri üzerinde çalışıyor.
Masadaki teklif: Üç bölge ve ortak komuta
Reuters'a konuşan Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklara göre, Şam yönetimi SDG'ye somut bir öneri sundu. Teklifin ana hatları şunları içeriyor:
-
Yeniden yapılanma: Yaklaşık 50 bin savaşçısı bulunan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük tugaylar halinde yeniden organize edilmesi.
-
Şam’ın şartı: SDG'nin komuta zincirinin bir kısmını merkezi orduya devretmesi ve kontrolündeki bölgeleri diğer Suriye ordu birimlerine açması.
-
SDG’nin tavrı: Bir SDG yetkilisi "Anlaşmaya hiç olmadığı kadar yakınız" diyerek iyimserlik belirtse de, özerkliğin kaybı ve petrol bölgelerinin kontrolü gibi konularda ciddi çekinceler devam ediyor.
ABD devrede, Türkiye beklemede
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın taraflar arasında mekik dokuduğu ve entegrasyonun sağlanması için baskı yaptığı belirtiliyor. Washington, Ahmed Şara liderliğindeki hükümetin istikrarını korumak için bu birleşmeyi hayati görüyor.
Diğer yandan, Türkiye süreci yakından takip ediyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, askeri bir çözüme başvurmak istemediklerini ancak SDG konusundaki "sabrın tükenmekte olduğunu" vurgulayarak, entegrasyonun gerçekleşmemesi durumunda yeni bir operasyon sinyali verdi.
31 Aralık bir "son" mu yoksa "başlangıç" mı?
Şam yönetimi, yıl sonu mühletinin "kesin" olduğunu ve ancak geri dönülemez adımlar atılırsa sürenin uzatılabileceğini savunuyor. Buna karşın Kürt yetkililer, tüm teknik detayların çözülmesinin 2026 ortasını bulabileceğini belirterek takvimin esnetilmesini istiyor.
Batılı diplomatlara göre, önümüzdeki günlerde yapılacak herhangi bir duyuru muhtemelen kapsamlı bir çözümden ziyade, "süreci canlı tutmak ve olası bir savaşı engellemek" adına atılmış sembolik bir adım olacak.
