Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in açıkladığı Poseidon nükleer torpido ve Burevestnik nükleer motorlu füze testleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın 1992’den bu yana yürürlükte olan nükleer test moratoryumunu fiilen sona erdirmesiyle yeni bir küresel nükleer gerilim döneminin kapısını araladı.
Uzmanlara göre bu adımlar, Soğuk Savaş sonrası en ciddi nükleer rekabet sürecine işaret ediyor. Çin’in hızla genişleyen nükleer programı da denklemin üçüncü unsuru olarak öne çıkıyor.
Rusya’nın “kıyamet silahı” test edildi
Putin, 29 Ekim’de yaptığı açıklamada, nükleer güç ünitesine sahip Poseidon torpidosunun, hem denizaltıdan fırlatma motoru hem de nükleer ünitesiyle başarıyla test edildiğini duyurdu. "Böyle bir silaha sahip başka ülke yok" diyen Putin, Poseidon’u "benzersiz" olarak nitelendirdi.
-
Poseidon, Bulletin of the Atomic Scientists dergisine göre, 100 megatonluk nükleer savaş başlığı taşıyabilme potansiyeline sahip. Uzmanlar bu sistemi, okyanusta radyoaktif dalgalar oluşturarak kıyı şehirlerini yıllarca yaşanmaz hale getirebilecek "kıyamet silahı" olarak tanımlıyor.
-
Bu test, Rusya’nın 21–22 Ekim’de gerçekleştirdiği sınırsız menzilli Burevestnik nükleer motorlu seyir füzesi denemelerinden günler sonra geldi. NATO’nun "Skyfall" kod adıyla tanımladığı Burevestnik’in, 2019’daki bir denemede beş bilim insanının ölümüne yol açtığı biliniyor.
ABD’den 33 yıl sonra nükleer test kararı
Putin’in açıklamasından kısa süre sonra Trump da 29 Ekim’de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Diğer ülkelerin yürüttüğü test programları nedeniyle Savaş Bakanlığı’na nükleer silah testlerimizi eşit temelde başlatma talimatı verdim" ifadelerini kullandı.
Bu karar, ABD’nin 23 Eylül 1992’de Nevada Çölü’nde gerçekleştirdiği son testin ardından yürürlükte olan 33 yıllık moratoryumu fiilen sona erdiriyor. Trump, ABD’nin dünyanın en fazla nükleer silahına sahip ülkesi olduğunu vurgulayarak, "Çin’in beş yıl içinde ABD seviyesine yaklaşabileceğini" öne sürdü.
Silahlanma yarışı ve New START anlaşması
Uzmanlar, bu döngünün New START Anlaşması’nın çökmesine ve yeni bir küresel silahlanma yarışına yol açabileceğini belirtiyor. 2010’da imzalanan ve Rusya’nın Ukrayna Savaşı sonrası katılımını askıya aldığı New START, Soğuk Savaş sonrası yürürlükte kalan son bağlayıcı nükleer silah kontrol anlaşması olma özelliğini taşıyor.
Federation of American Scientists verilerine göre:
| Ülke | Aktif Nükleer Başlık Sayısı |
| Rusya | Yaklaşık 4.380 |
| ABD | Yaklaşık 3.708 |
| Çin | Hızla 1.000’e doğru yükseliyor |
Çin, New START’ın ikili yapısını eleştiriyor ve "adil ve eşit azaltım" şartıyla üçlü bir anlaşmaya dâhil olmayı reddediyor. Uzmanlar, Rusya’nın "süper silah" testleri ile ABD’nin nükleer denemeleri yeniden başlatma kararının, uluslararası güvenlik dengesini kökten sarsabilecek "yeni bir nükleer çağın başlangıcı" olduğuna işaret ediyor.