İşgalci İsrail'in en uzun süre görev yapan başbakanı Binyamin Netanyahu, 2019'dan bu yana süren rüşvet, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarıyla ilgili davada ilk kez bizzat mahkemeye çıktı. Bu duruşma, Netanyahu'nun yakın müttefiki ABD eski Başkanı Donald Trump'ın da desteklediği, ülkenin cumhurbaşkanından af talep etmesinin hemen ardından gerçekleşti.
Netanyahu, 2020'de başlayan ve defalarca suçsuz olduğunu iddia ettiği davasının hukuki süreçlerinin tamamının beraatle sonuçlanacağına inandığını belirterek, af talebinde herhangi bir suçluluk itirafında bulunmadı. Avukatları Pazar günü yayımlanan bir mektupla, sık sık yapılan mahkeme duruşmalarının başbakanın yönetim yeteneğini engellediğini ve affın ülkenin çıkarına olacağını savundu.
Muhalefetten koşullu af çağrısı
Netanyahu'nun af talebi, İsrail siyasetinde büyük bir tartışma başlattı. Muhalif politikacılar bu talebe karşı çıkarken, bazıları affın Netanyahu'nun siyasetten tamamen çekilmesi ve suçluluğu kabul etmesi şartına bağlanması gerektiğini öne sürdü. Eski Başbakan Naftali Bennett, "İsrail'i bu kaostan çıkarmak için" Netanyahu'nun siyasetten çekilmeyi kabul etmesi halinde davanın sona ermesini destekleyeceğini belirtti. Bennett, "Bu şekilde bu durumu geride bırakabilir, birleşebilir ve ülkeyi birlikte yeniden inşa edebiliriz" dedi. Anketler, Netanyahu'nun ayrılması durumunda Bennett'in bir sonraki hükümete liderlik etme olasılığının en yüksek olduğunu gösteriyor.
Diğer muhalifler ise herhangi bir af talebinden önce başbakanın, Ekim 2026'da yapılması gereken ulusal seçimleri erkene alması gerektiğini ifade ediyor.
Yasal emsal tartışması ve cumhurbaşkanının tutumu
Soykırımcı İsrail'de af kararları geleneksel olarak yasal işlemler sonuçlandıktan ve sanık mahkum edildikten sonra veriliyor. Devam eden bir davanın ortasında af çıkarılması için emsal teşkil eden bir durum bulunmuyor.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, af talebinin yarattığı tartışmayı ve birçok İsrailliyi huzursuz ettiğini kabul ederek, "Yalnızca İsrail Devleti'nin ve İsrail toplumunun en iyi çıkarlarını göz önünde bulunduracağım" dedi ve konunun "en doğru ve kesin şekilde ele alınacağını" belirtti.
Netanyahu'nun sağcı koalisyonu, ABD eski Başkanı Trump'ın davanın "siyasi, haksız bir kovuşturma" olduğunu belirterek Herzog'a Netanyahu'yu affetmesi yönünde mektup yazmasından iki hafta sonra gelen bu talebi destekliyor. Ancak son anketler, İsrail tarihinin en sağcı koalisyonu olan bu hükümetin, bir sonraki seçimde hükümeti kurmaya yetecek sandalye sayısını kazanmakta zorlanacağını gösteriyor.
Tel Aviv'deki mahkeme duruşmasının dışında toplanan küçük bir gösterici grubu, bazılarının turuncu hapishane tarzı tulumlar giydiği protestoda, Netanyahu'nun hapse girmesi çağrısında bulundu. Göstericilerden Ilana Barzilay, Netanyahu'nun suçunu kabul etmeden veya sorumluluk almadan af istemesinin kabul edilemez olduğunu ifade etti.
