Pasifikte güçlenmeye çalışan Çin’e karşı özellikle Avustralya cephesinde komşu ülkelerle yoğun temaslar sürüyor.

Avusturalya ve Hindistan arasında imzalanan Ekonomik İşbirliği ve Ticaret Anlaşması (ECTA) bunun en büyük kanıtı şeklinde. Hindistan 1.4 milyar nüfusa sahip olan geniş bir pazar ve bu pazar Avustralya’nın iştahını açıyor. İki ülke arasında imzalanan bu anlaşma ile yıllık hedeflenen ticaret hacminin 14,8 milyar ABD dolarından beş yıl içerisinden 50 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.

ÇİN ETKİSİ

Bölgede Çin’e karşı oluşturulan Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QSD / QUAD) ABD, Japonya, Avustralya ve Hindistan’ı bir araya getiriyor. Temeli 2004 yılında oluşturlan ve günümüze kadar inişli çıkışlı bir seyir izleyen dörtlü oluşum Çin’in bölgede ki etkinliğini arttırmaya başlaması ile farklı bir oluşuma büründü. Bu dörtlü oluşum birçok çevre tarafından Asya Natosu olarak adlandırıldı. Çin ise bu oluşumu ise Soğuk Savaş dönemi bir yapılanma olarak nitelendiriyor.

Bölgede Çin’in etkisini artmasına yönelik olarak Eylül 2021’de ABD, Ingiltere ve Avusturalya arasında AUKUS (üye ülke isimlerinin kısaltması) anlaşması imzalandı. Bu anlaşma ile ABD ve Ingiltere Avusturalya’nın nükleer denizaltıları barındırmasına, geliştirmesine ve sahip olması hedefleniyordu. Avusturalya’nın bölge güvenliği için 8 adet nükleer denizaltıya sahip olmayı istediği belirtiliyordu.

Avusturalya’nın bu anlaşamaları yapması sadece Çin’den değil Fransa’dan da tepkiyle karşılandı ve birçok anlaşmasını iptal etti.

BU OLUŞUMLAR KİME KARŞI?

ABD, Asya Pasifik ve Hint Pasifik’teki gücünü daha da arttırmak ve birlikte Hindistan’ın Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline karşı sessiz kalması gibi durumlar için ASEAN’ı (Güneydoğu Asya Uluslar Birliği) devreye soktu. 1967’de oluşturulan ASEAN, ABD Başkanın Joe Biden’ın geçtiğimiz günlerde düzenlediği özel bir zirve tekrar gündeme geldi. Biden bu özel zirve ile Çin’e karşı gücünü göstermek istedi. Zirveye katılan birkaç ülkede dışında Çin’e karşı bir açıklama gelmedi.

Avusturalya ve Hindistan’ın yaptıkları ECTA anlaşması bu oluşumları geride bırakarak iki ülke ilişkilerini ön plana çıkartıyor. Bazı analistler ise bu anlaşmanın QUAD’ı daha önemsiz hale getireceğini ifade ediyor.

ECTA ile Avustralya ve Hindistan arasındaki daha güçlenmiş görünüyor. 2000’li yıllardan bu yana iki ülke arasından başlayan ortak çalışmalar süreklilik arz ediyor. 2006 yılında iki ülke arasında imzalanan Savunma İşbirliği Muhtırası, 2009 Güvenlik işbirliği deklarasyonu ve 2020 Kapsamlı Stratejik Ortaklık iki ülke arasındaki ilişkileri belgeler nitelikte.

KRİKETTEN ASKERİ SİLAHA

Avusturalya ve Hindistan arasındaki ilişkiler gelcekte daha fazla askeri işbirliğinin yapılacağına işaret niteliğinde. Malabar Deniz Tatbikatı ve AUSINDEX Deniz Tatbikatı’na ek olarak 2020’de imzalanan karşılıklı Lojistik Destek Anlaşması ile askeri üslere karşılıklı erişim sağlanması iki ülke tarafından kabul edilmiş. Bu anlaşma dahilinde Hindistan’ın P8 gözetleme uçağı Darwin’de konuçlandırılmıştır.

Bunlarla birlikte, Avusturalya ordu personeli Hint askeri üslerinde eğitim alıyor. Ayrıca her iki ülke arasında genç savunma görevlisi değişim programı kuruldu.

2018 yılından bu yana Hindistan Savunma Araştırma Geliştirme Organizasyonu ile Avustralya Savunma Bilim ve Teknoloji Grubu ortak çalışmalar yürütüyor. Hindistan askeri harcamalar anlamında dünyada 3’üncü sırada yer alıyor. Askeri ihtiyaçlarının büyük bir çoğunluğunu ise Rusya’dan tedarik ediyor. Avusturalya ise Hindistan’a yapacağı ekonomik yardımlarla Rusya’ya olan bağımlılığının da önüne geçmeyi planlıyor. Hindistan, Avustralya’nın sahip olduğu Bushmaster ve Hawkei zırhlı hafif mobilite araçlara, radar teknolojilere ve denizaltı araçları gibi alanlarda iş birliği yapmak istiyor.

İki ülke arasındaki ilişki bölgede değişen dengelerin de bir işareti niteliğinde.