2021 yılında yaşanan siyasi, toplumsal, bölgesel ve sağlık merkezli sorunların Balkanlar’daki yansımaları Balkannews tarafından derlendi.
Aşılama süreci neredeyse yılın başında başlamasına rağmen nispeten düşük bir aşılama oranı ile sonuçlandı. Slovenya ve Hırvatistan dışında, bölgedeki hiçbir ülke, aşılamada nüfusun yüzde 50'sini aşmayı başaramadı.
Çok sayıda hasta ve ölüm vakalarıyla koronavirüs pandemisi, bölgede 2021 yılının tamamına damgasını vurdu. Bu yıl aynı zamanda koronavirüse karşı aşılama sürecinin başladığı yıl oldu. Yılın ikinci yarısında aşının üçüncü dozu uygulanmaya başlandı.
Slovenya ve Hırvatistan dışında, bölgedeki hiçbir ülke nüfusun yüzde 50'sinden fazlasını aşılayamadı. Hem Slovenya hem de Hırvatistan, yüzde 50'den fazla aşılama oranına rağmen, aşılama açısından Avrupa Birliği'nin neredeyse sonunda yer alıyor.
Nüfus aşılama oranı yüzde 20'nin biraz üzerinde olan Bosna Hersek, yalnızca bölgenin değil, bir bütün olarak Avrupa'nın da en kötüsü.
Uzmanlara göre Batı Balkanlar'da Ocak ayında, yani 2022'nin ilk aylarında, koronavirüs pandemisinin beşinci dalgasının yayılacağı açıklandı.
Omikron varyantı başta olmak üzere koronavirüs pandemisinin yayılması nedeniyle Bosna Hersek, Karadağ ve Slovenya'nın başkentleri Saraybosna, Podgoritsa ve Lübliyana'da kamuya açık yılbaşı kutlamaları yapılmayacak.
Bosna Hersek'teki yılın ikinci yarısı, eski Yüksek Temsilci Valentin Inzko'nun Ceza Kanunu'nda değişiklik yapması sonrasında, Bosna Hersek dahilindeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti siyasetçilerinin devlet kurumlarını boykot ederek işlemez hale getirmesi ile geçti.
Devlet kurumlarının boykotu, Bosna Hersek'in tüm 2021 yılını geçici finansman kararları, yani Bosna Hersek kurumlarının bütçesi olmadan ve dolayısıyla mevcut kurumlar içinde yeni projeler uygulama ve yeni faaliyetleri finanse etme olasılığı olmadan bitirmesine neden oldu. Bu durum, Bosna Hersek Silahlı Kuvvetleri ve Bosna Hersek düzeyindeki polis teşkilatları üzerinde özellikle olumsuz bir etki yaptı; bunların arasında, üyeleri ve personeli 2021'de vaat edilen maaş artışını alamayan Sınır Polisi de yer aldı.
Yılın ikinci bölümüne, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Bosna Hersek'te Seçim Reformundan Sorumlu Özel Temsilcisi Matthew Palmer ve Avrupa Dış İşleri Servisi Direktörü Angelina Eichhorst'un iştirakıyla Bosna Hersekli parti liderleriyle Bosna Hersek Seçim Yasası'nda yapılacak değişikliklerle ilgili müzakereler damgasını vurdu. Ancak müzakerelerde herhangi bir anlaşma sağlanamadı.
SDP ve DF gibi bazı partiler müzakerelerden çekildiler ve SDA da Bosna Hersek kurumlarına yönelik boykot sürerken bunun için şu anda hiçbir koşul bulunmadığını söyleyerek aynısını açıkladı.
Arnavutluk ve Kuzey Makedonya, Avrupa Parlamentosu'nun daha önce çağrıda bulunmasına ve Avrupa Komisyonu'nun onaylamasına rağmen, Avrupa Birliği üyelik müzakerelerinin ilk fasıllarını Bulgaristan'ın Kuzey Makedonya'ya uyguladığı siyasi veto nedeniyle açamadı.
Bosna Hersek de 2021 yılında Avrupa Birliği üyeliğine aday statüsü alamadı ve Avrupa Birliği ile müzakere sürecinde Kosova dışında bölgede bu statüye sahip olmayan tek ülke konumunda kaldı.
Ancak 2021, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ve Eski Kuzey Makedonya Başbakanı Zoran Zaev tarafından desteklenen, başlangıçta "Mini Schengen" olarak adlandırılan ve daha sonra "Açık Balkan" olarak yeniden adlandırılan bir inisiyatifin kurulmasına şahit oldu.
Sırbistan Cumhurbaşkanı ile Arnavutluk ve Kuzey Makedonya başbakanları, malların taşınması için gümrük düzenlemelerinin basitleştirilmesi, kimlik kartlarıyla karşılıklı seyahatin yanı sıra çalışma izinleri ve istihdam alanında daha basit bir süreç ve rejim anlamına gelen anlaşmalar imzaladılar.
Beklentilere rağmen Belgrad ile Priştine arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik müzakerelerde ilerleme sağlanamadı. Kosova makamlarının Sırbistan ile mütekabiliyet prensibi çerçevesinde Kosova topraklarında Sırp plakalarını tanımama kararı, ilişkilerin gerginleşmesine ve tırmanmasına neden oldu.
2021'deki yaz dönemi daha az koronavirüs vakasının olduğu bir dönemdi, bu nedenle başta Hırvatistan ve Karadağ olmak üzere bölgede turizm sezonları son derece iyiydi. Yılın bazı bölümlerde 2019'da kırılan rekorlar dahi aşıldı.
Sırbistan'da yılın ikinci yarısına, çevreyi koruma ve ülkedeki doğal kaynakların istismarı aleyhinde daha sorumlu bir politika talep eden vatandaşların protestoları damgasını vurdu.
Kuzey Makedonya'da yapılan yerel seçimlerde Zoran Zaev, partisi SDSM'nin yenilgisi nedeniyle başbakanlıktan istifa etti.
Geçen yıl ayrıca, resmi olmayan verilere göre, sadece altı ay içerisinde sayıları neredeyse 90 bine ulaşan, başta Bosna Hersek'ten olmak üzere rekor sayıda insan kendi ülkelerini terk etti.
Bölgedeki tüm ülkeler bu yıl boyunca ortalama ücretlerde bir artış bildirse de, gıda fiyatlarındaki muazzam artış göz önüne alındığında ücret artışları etkisiz kaldı.
2021 yılında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Bosna Hersek'i ziyaret etti ve Karadağ'a ilk resmi ziyaretini gerçekleştirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Hırvatistan'a resmi bir ziyarette bulunurken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov Bosna Hersek ve Sırbistan'ı ziyaret etti. Yakın zamana kadar Almanya Başbakanı Angela Merkel, görev süresinin dolmasına yakın Sırbistan ve Arnavutluk'a bir veda ziyaretinde bulundu.
