Avrupa Birliği (AB), 2004'te üyelik başvurusunda bulunup Aralık 2005'te aday statüsü alan Kuzey Makedonya ve 2009'da üyelik başvurusunda bulunup Haziran 2014'te aday statüsü alan Arnavutluk'u, Rusya'nın Ukrayna operasyonu sonrası, nihayet bekleme salonundan çıkardı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile AB Dönem Başkanı Çekya'nın Başbakanı Petr Fiala, Kuzey Makedonya ve Arnavutluk'un üyelik müzakerelerinin başladığını duyurup iki ülkenin başbakanlarıyla ortak basın toplantısı düzenledi.
SİZİN BAŞARINIZ
Kuzey Makedonya ve Arnavutluk'a hitaben "Bu tarihi an, sizin başarınız. Sizin çok çalışmanızın sonucu. Baştan sona sizi destekleyen Komisyon'un desteği sürecek" paylaşımıyla haberi veren Von der Leyen, basın toplantısında iki ülkenin hukukun üstünlüğü, yolsuzlukla mücadele, basın özgürlüğü, sivil toplum ve ekonomik reformlarla ilgili konularda önemli adımlar attığını söyledi.
TARAMA SÜRECİ BAŞLADI
İki ülkeye yapılan AB yatırımlarının artacağını, ticaret bağlarının gelişeceğini vurgulayan Von der Leyen, bugün yapılacak hükümetler arası konferanstan sonra AB'nin ilk adım olarak iki ülkenin tarama sürecine başlayacağını, ülkelerin ulusal yasalarından uluslararası anlaşmalarına kadar pek çok unsurun taranarak AB ile uyumunun gözden geçirileceğini belirtti.
Komisyon Başkanı, AB'nin Sivil Koruma Mekanizması'na dahil edilecek Arnavutluk'un son dönemde çok çektiği yangın, sel gibi doğal afetlere karşı korumaya alınacağını, Kuzey Makedonya'nın Frontex anlaşmasını kısa süre içinde müzakere edeceğini, böylece AB'nin göç politikalarıyla daha uyumlu hale geleceğini aktardı.
TEŞEKKÜR
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, müzakerelerin başlaması için verdiği destekten ötürü Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve geçmiş çabaları için eski Almanya Başbakanı Angela Merkel'e teşekkür etti. Rama, güçlü, demokratik, Avrupalı bir Arnavutluk inşa etmek için çalışacaklarını söyledi.
Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovaçevski, iki ülkenin AB ile müzakerelere başlamasının tüm Batı Balkan bölgesi için ilerleme sağlayacağını belirtti.
BULGARİSTAN VETOSU
Bulgaristan, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya'nın katılım müzakerelerine başlamasını veto ediyordu. Macron, Sofya ile Üsküp arasındaki sorunların AB müzakeresi çerçevesinde çözülmesi önerisiyle düğümü çözmüştü.
Aday ülke statüsündeki Karadağ, Sırbistan, potansiyel aday ülke statüsündeki Kosova ve Bosna Hersek, AB'den üyelik müzakerelerini başlatmasını bekleyen diğer bölge ülkeleri konumunda.
ADAY ÜLKE STATÜSÜ
Batı Balkanlar için süreç Rusya'nın Ukrayna operasyonu sonrası canlandı.
Ukrayna, Rusya'nın özel operasyonunun başlamasından 4 gün sonrasına denk gelen 28 Şubat 2022'de, Moldova ve Gürcistan 3 Mart 2022'de AB'ye üyelik başvurusu yaptı. Haziran sonundaki AB liderler zirvesinde Ukrayna ve Moldova'ya aday ülke statüsü verilmesi kararlaştırıldı, Gürcistan’a da bir dizi şartı yerine getirmesi halinde aday ülke statüsü verileceği açıklandı.
Bu ülkelere jet hızıyla süreç başlatılması, yıllardır bekleme odasında tutulan Batı Balkan ülkelerinden bazısına üyelik müzakeresi randevusu verilmesini kaçınılmaz hale getirdi.
