Birleşmiş Milletler (BM) Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, İngiltere'nin İsrail'e karşı uluslararası sorumluluklarını yerine getirmemesinin İngiltere hakkında İsrail'in suç ortağı olması konusunda bir davaya dönüşebileceğini söyledi.
İngiltere'nin başkenti Londra'da düzenlenen temsili 'Gazze Mahkemesi'nde (The Gaza Tribunal)' bir konuşma yapan Albanese, İsrail'in Gazze saldırılarında işbirliği içinde olan ülkelerde Gazze Mahkemesi örneğinin takip edilmesi gerektiğini belirtti.
'Filistin bugün bir suç mahallidir.' diyen Albanese, üçüncü ülkelerin Filistin'de yaşananlara ilişkin sorumlulukları olduğuna işareti etti.
Bu ihlallerin sadece insan hakları alanında olmadığını kaydeden Albanese, Filistinlilere karşı geniş ve sistematik bir baskı olduğunu, bunun soykırıma dönüştüğünü vurguladı.
Albanese, 'İsrail, yasa dışı bir işgali çok fazla ülkenin aktif desteği olmadan soykırıma çeviremezdi. İsrail'in Filistinlilere karşı on yıllardır yaptığı ihlaller çok açık. Bunların en kritiği ise Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme hakkının reddedilmesi.' dedi.
Filistin'in başka ülkelerin kendisine ne söylemesine ihtiyacı olmadan kendi kaderini belirleme hakkı olduğunun altını çizen Albanese, 'Bu ihlallerin hepsi uluslararası hukukun ihlalidir. İngiltere de dahil tüm ülkeler buna göre davranma sorumluluğu var. Hepsinin Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme hakkını gerçekleştirme sorumluluğu var.' diye konuştu.
Albanese, uluslararası toplumun bu sorumlulukları yerine getirmekte başarısız olduğu gibi İsrail'le ilişkileri de normal şekilde yürütmesine tepki gösterdi.
Filistin'de toprakların işgali, ilhakı ve ayrımcılık ihlallerinin de yaşandığını belirten Albanese, uluslararası mahkemelerin üçüncü ülkelere İsrail'le ilişkileri normal şekilde devam ettirmeme çağrısı yaptığını hatırlattı.
'İsrail'le tüm ilişkiler kesilmeli'
Albanese, İsrail'in tüm topraklardaki altyapıyı Filistinlileri yerinden etmek üzere tasarladığına dikkati çekerek, 'İsrail'in ekonomik işgali, ekonomik soykırıma dönüştü. Bu durum, İngiltere gibi ülkelerin İsrail'le ekonomik ilişkilere, yatırımlara ve ticarete ara vermesini gerektiriyor. İsrail'le tüm ilişkiler kesilmeli. Uluslararası hukuka uygunluk bunu gerektirir.' ifadelerini kullandı.
'Kurumlar, vakıflar ve kişiler gibi üçüncü tarafların da İsrail'le ilişkilerini sona erdirmesi gerekir.' diyen Albanese, soykırımı önlemenin ve soykırımda suç ortağı olma riskinin ortadan kaldırmanın bu şekilde gerçekleşeceğini vurguladı.
Albanese, İngiltere'nin İsrail'e tam bir silah ambargosu uygulayarak uluslararası sorumluluklarını yerine getirmeye başlayabileceğini belirterek, şöyle devam etti:
'Devlet olarak İngiltere, sorumlulukları kapsamında topraklarındaki bazı kişilerin yakalanmasını sağlamalı. Uluslararası Adalet Divanı'nın kararı kapsamında yakalama kararı bulunan İsrailli yetkilileri yakalamalı. İsrail'le ilişkileri hala devam ettirmek kabul edilemez. İngiltere bu ilişkileri sürdürdükçe, dokunulmazlığı korumaya devam eder. Sadece uluslararası sorumluluklarını yerine getirmeyi reddetmesi bile İngiltere hakkında İsrail'in suç olan eylemlerine katılma konusunda bir davaya dönüşebilir.'
Londra'da düzenlenen temsili Gazze Mahkemesi'nde, İsrail'in Gazze'de işlediği savaş suçlarında, İngiltere'nin suç ortaklığı iddiaları inceleniyor.
Church House konferans salonunda 2 gün sürecek halka açık oturumlarda konuşan siyasetçi, gazeteci, uzman ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri, İsrail'in devam eden saldırılarındaki rolü nedeniyle sorumlu tutulan İngiltere'nin siyasi ve uluslararası hukuk bağlamında başarısızlıklarını ele alıyor.
Oturumların başkanlığını, iktidardaki İşçi Partisinin eski lideri ve bağımsız milletvekili Jeremy Corbyn, Londra Queen Mary Üniversitesi Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları Hukuku Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Neve Gordon ve Kent Üniversitesi Uluslararası Hukuk Bölümünde görev yapan Filistinli akademisyen Shahd Hammouri yapıyor.
Gazze Mahkemesi (Gaza Tribunal)
İsrail'in saldırıları altındaki Gazze'de yaşananların hukuki, siyasi ve etik yönlerini araştırmak üzere geçen yıl Gazze Mahkemesi (Gaza Tribunal) girişimi başlatılmıştı.
Eski BM Filistin Özel Raportörü Richard Falk'un başkanlığını yaptığı bu mahkeme, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ve Uluslararası Adalet Divanı (UAD) gibi uluslararası yargı kurumlarının siyasi etkiler nedeniyle ele alamadığı veya davaların sonuçlanmasının oldukça uzun sürdüğü insan hakları ihlallerine ilişkin süreçlerin hızlandırılmasına katkı sunmayı amaçlıyor.
Bu yönüyle UCM ve UAD'a alternatif değil, bu kuruluşları desteklemeyi amaçlayan mahkeme, hukuki açıdan güvenilir sonuçlar üretmeyi ve küresel farkındalık oluşturmayı hedefliyor.
