ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'nin yeni lideri Ahmed Şara ile Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme, Trump’ın Suriye’ye yönelik tüm yaptırımları kaldırma kararını açıklamasının hemen ardından geldi. Bu adım, hem ABD yönetimi içinde hem de uluslararası arenada geniş yankı uyandırdı.
Trump, görüşme sonrası Air Force One’da gazetecilere yaptığı açıklamada, Şara’yı “genç, karizmatik ve güçlü bir lider” olarak tanımladı. “Geçmişi oldukça güçlü bir lider. Sert biri. Ancak bu, Suriye için yeni bir başlangıç olabilir.” ifadelerini kullandı.
Şara’nın geçmişi ve yeni dönem
Ahmed Şara, Aralık 2024’te Hayat Tahrir el-Şam (HTŞ) grubunun lideri olarak Esed rejimini devirmiş ve Suriye’nin yeni lideri olmuştu. ABD’nin 2003’teki Irak işgali sırasında direnişe katılan ve bir dönem ABD’de tutuklu kalan Şara, geçmişte El Kaide’ye bağlılık yemini etmiş bir isim. Ancak Trump yönetimi, bu yılın başında Şara’nın başına konulan 10 milyon dolarlık ödülü kaldırdı. Şara hâlâ “küresel terörist” olarak tanımlanıyor olsa da, uzmanlar bu statünün Trump’ın emriyle yakın zamanda değişeceğini öngörüyor.
Bölgesel ve küresel tepkiler
Trump’ın yaptırımları kaldırma kararı, Suudi Arabistan ve Türkiye gibi ülkelerden destek görürken, ABD yönetimi içinde tartışmalara neden oldu. Demokrat Senatör Jeanne Shaheen, Trump yönetimindeki bazı çevrelerin Şara’ya yönelik suikast planlarını tartıştığını iddia etti. Shaheen, Ürdün Kralı 2. Abdullah’ın bu tür planların Suriye’de yeni bir iç savaşa yol açacağı yönündeki uyarılarını aktardı.
“Ürdün Kralı, böyle bir lider değişiminin Suriye’de tam anlamıyla bir kaosa neden olacağını ve mevcut fırsatların heba edileceğini söyledi.” diyen Shaheen, bu tür planların Trump’ın vizyonuyla örtüşmediğini belirtti.
İsrail ile normalleşme ve bölgesel iş birliği
Trump, Şara ile yaptığı görüşmede, Suriye’nin İsrail ile ilişkilerini normalleştirme konusunu da ele aldı. Suriye Enformasyon Bakanlığı Halkla İlişkiler Direktörü Ali el-Rifai, Kan News’e yaptığı açıklamada, “Herkesle, istisnasız barış.” ifadelerini kullandı.
Birleşik Arap Emirlikleri’nin İsrail ve Suriye arasında gerilimi azaltmak için dolaylı görüşmelere ev sahipliği yaptığı biliniyor. İsrail’in aylardır Suriye’yi hedef alan saldırılar düzenlediği ve güneybatı Suriye’de bir bölgeyi işgal ettiği göz önüne alındığında, bu görüşmelerin önemi daha da artıyor.
ABD yönetiminde bölünme
Trump’ın yaptırımları kaldırma kararı, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nde tartışmalara neden oldu. Bazı yetkililer, yaptırımların kaldırılmasını geciktirme çabasında olduklarını ifade ederken, Trump’ın bu kararı cesur bir adım olarak nitelendirenler de var.
Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Joel Rayburn, Senato’daki oturumda, “Başkan’ın hedeflerini ve girişimini destekliyorum. Bu, yeni bir sayfa açmak için altın bir fırsat.” ifadelerini kullandı.
Sonuç
Trump yönetiminin Suriye’ye yönelik bu yeni politikası, bölgedeki dengeleri değiştirebilecek nitelikte. Ancak bu adım, hem ABD içinde hem de uluslararası arenada tartışmaları beraberinde getiriyor. Suriye’nin geleceği ve bölgedeki barış süreci, bu tarihi görüşmenin sonuçlarına bağlı olarak şekillenecek.