Sudan'da 5 Aralık 2022'de siyasi krizin sona erdirilmesi amacıyla askerle "çerçeve anlaşma"yı imzalayan sivil güçler, mevcut siyasi sürecin yeni geçiş dönemine zemin hazırlayacak son aşamasının 9 Ocak'ta başlayacağını bildirdi.
Çerçeve anlaşmayı imzalayan sivil güçlerce yayımlanan açıklamaya göre, siyasi sürecin son aşaması, devrik Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir rejiminin izlerini ortadan kaldırma işlemine yönelik konferansla başlayacak.
9 Ocak'ta başlayacak söz konusu aşama en geniş aktif katılımla gerçekleştirilecek.
Çerçeve anlaşma sonrasında varılacak nihai anlaşma; adalet, güvenlik ve askeri reform, barış anlaşmasının gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi, eski rejimin izlerini ortadan kaldırma ve Doğu Sudan meselesi olmak üzere 5 temel konuyu kapsıyor.
2019’dan bu yana istikrarsızlık sürüyor
Sudan’da hayat pahalılığı kaynaklı kitlesel halk protestoları sonucu başlayan Aralık Devrimi (2018) ve ordunun müdahalesi sonucu 11 Nisan 2019’da 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonrasında kurulan asker-sivil ortak geçici hükümetleri ise derin anlaşmazlıklar nedeniyle kalıcı olmamıştı.
Sudan ordusu, güvenlik ve beka tehdidi gerekçesiyle 25 Ekim 2021'de sivil yönetime el koymuş, olağanüstü hal ilan ederek başbakan dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Parlamentodan, faal hükümetten ve başbakandan yoksun ülkede Sudan Avukatları Sendikası, 10 Eylül'de "2022 geçiş anayasası taslağı”nı yayımlamış, BM, AfB ve IGAD'dan oluşan üçlü mekanizma ile ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan dörtlü mekanizma, asker ile siviller arasındaki çözümde bu taslağı esas almıştı.
Üçlü mekanizma, 10 Kasım'da Sudan'daki krizi çözmek için ordu ile siviller arasında "temel mutabakata" varıldığını duyurmuştu.
Ordu ile sivil gruplar arasında bölgesel ve uluslararası tarafların himayesinde yapılan uzun görüşmeler sonucu iki taraf, siyasi çerçeve anlaşma imzalanması konusunda mutabık kalmıştı.
Nihai anlaşmanın imzalanması ve başbakanın belirlenmesinin ardından 2 yıl süreceği duyurulan yeni geçiş dönemi başlayacak.