Gazze'deki İsrail saldırılarının sonlandırılmasına yönelik kritik bir aşamaya girilirken, ABD destekli barış teklifinin Hamas tarafından kabul edilmesi için bölgesel güçler devreye girdi.
Katar, Mısır ve Türkiye istihbarat ve dış politika yetkilileri, Hamas'ın müzakere heyetiyle Doha'da 24 saat içinde iki kez bir araya gelerek Trump'ın sunduğu planı kabul etmeleri yönünde yoğun bir baskı uyguladı.
-
"Elde edilebilecek en iyi anlaşma": Axios'un haberine göre, Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Mısır İstihbarat Şefi Abbas Kamel ve Türkiye Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, Hamas liderlerine bu anlaşmanın "elde edebilecekleri en iyi anlaşma" olduğunu ve Trump yönetiminin savaşı bitirme konusunda ciddi olduğunu iletti.
-
Yanıt süresi: Hamas'a plana resmi yanıtını iletmesi için 3 ila 4 günlük bir süre tanındığı bildiriliyor.
Hamas'tan sorumlu değerlendirme sözü
El Cezire'ye konuşan diplomatik kaynaklar, üç arabulucu ülkenin yetkilileri ile Hamas heyeti arasındaki bu görüşmelerin, Trump'ın planına dair nihai bir tutumun şekillendirilmesine yönelik teknik bir tartışmanın parçası olduğunu teyit etti.
Hamas heyeti toplantıda, ateşkes önerisini "yüksek sorumlulukla değerlendireceği" sözünü verdi. Heyet ayrıca, Filistinli diğer gruplarla yapılacak istişareler tamamlandıktan sonra en kısa sürede resmî bir yanıt üzerinde çalışacaklarını bildirdi.
Bölgesel baskının nedeni
Amerikan medyasındaki haberler, Türkiye ve iki Arap arabulucunun, Hamas'a öneriyi kabul etmesi gerektiği mesajını net bir şekilde ilettiğini belirtiyor. Bu baskının, bölgedeki aktörlerin Gazze'deki insani felaketi sonlandırma ve kalıcı bir çatışmasızlık ortamı yaratma yönündeki aciliyetini yansıttığı düşünülüyor.
Trump'ın planı, daha önceki aşamalı anlaşmalardan farklı olarak, Gazze'den tam İsrail çekilmesini garanti etmeyen ve çok daha düşük Filistinli mahkum takası sayıları öneren maddeleri içermesiyle tartışma yaratmıştı.
Trump'ın 20 maddelik planı
- Gazze'nin Hamassızlaşmış bölge olması: Gazze, radikalleşmemiş ve komşularına tehdit oluşturmayan bir bölge haline getirilecektir.
- Yeniden inşası: Gazze, halkının yararına yeniden geliştirilecektir.
- Savaşın sona ermesi: Her iki taraf bu öneriyi kabul ederse, savaş derhal sona erecek ve İsrail güçleri belirlenen çizgiye geri çekilecektir.
- Rehinelerin iadesi: İsrail, bu anlaşmayı kabul ettikten sonra 72 saat içinde tüm rehineleri, hayatta olan ve ölü olanları geri verecektir.
- Mahkumların serbest bırakılması: Tüm rehineler serbest bırakıldıktan sonra, İsrail 250 ömür boyu hapis cezası alan mahkumu ve 1,700 Gazzeliyi serbest bırakacaktır.
- Hamas üyelerine af: Tüm rehineler geri döndüğünde, barışa bağlılık gösteren Hamas üyelerine af sağlanacaktır.
- Acil yardım gönderimi: Anlaşmanın kabul edilmesiyle birlikte, Gazze'ye acil yardım gönderilecektir.
- Yardım dağıtımı: Yardım dağıtımı, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilecektir.
- Geçici yönetim: Gazze, teknik bir Filistin komitesi tarafından geçici olarak yönetilecektir.
- Ekonomik gelişim planı: Trump, Gazze'nin yeniden inşası için bir ekonomik gelişim planı oluşturacaktır.
- Özel ekonomik bölge: Katılımcı ülkelerle tercihli tarifeler ve erişim oranları üzerinde müzakereler yapılacaktır.
- Gazze'den çıkış özgürlüğü: Hiç kimse Gazze'den zorla çıkarılmayacak, isteyenler çıkış yapabilecek.
- Hamas'ın yönetimdeki rolü: Hamas ve diğer grupların Gazze yönetiminde herhangi bir rolü olmayacaktır.
- Bölgesel garantiler: Bölgesel ortaklar, Hamas'ın yükümlülüklerine uymasını sağlayacaktır.
- Uluslararası stabilizasyon gücü: ABD, Gazze'de bir Uluslararası Stabilizasyon Gücü (ISF) geliştirecektir.
- İsrail'in Gazze'yi işgal etmemesi: İsrail, Gazze'yi işgal etmeyecek veya ilhak etmeyecek.
- Hamas'ın teklifi reddetmesi durumu: Hamas bu teklifi reddederse, yardım operasyonu terörsüz bölgelerde devam edecektir.
- Dinlerarası diyalog süreci: Hoşgörü ve barış içinde bir arada yaşama değerlerine dayalı bir diyalog süreci başlatılacaktır.
- Filistin devletinin yolu: Gazze'nin yeniden inşası ve PA reform programının uygulanmasıyla, Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme ve devlet olma yolları açılacaktır.
- Siyasi diyalog: ABD, İsrail ve Filistinliler arasında siyasi bir diyalog başlatacaktır.