Afganistan'ın batısındaki Herat vilayetinde tüm satıcıların kadınlardan oluştuğu "Kadınlar Çarşısı" faaliyete başladı.
Afganistan'da kültürel nedenlerden dolayı bazı vilayetlerde kadınların daha rahat alışveriş yapabilmeleri için esnafının sadece kadın olduğu çarşılar bulunuyordu. Taliban'ın geçen yıl ülke yönetimine gelmesinin ardından bu çarşıların çoğu gerek kültürel gerek ekonomik gerekse kadınlara yönelik kısıtlamalar nedeniyle faaliyetlerini durdurdu.
Ülke genelindeki kadın çarşılarının yeniden hizmete girmesine yönelik çalışmalar sürerken son olarak Herat vilayet merkezinde tüm esnafın kadın olduğu "Kadınlar Çarşısı" yeniden kapılarını müşterilerine açtı.
Gazetcilerie konuşan esnaf ve müşteriler, kadınların ticaretten sanata, eğitimden sağlığa kadar toplumun her alanında daha fazla görünür olmasını arzuladıklarını belirtti.
Hedef daha fazla kadın istihdamı
Kadınlar Çarşısı bir alışveriş merkezinde bulunuyor ve 12 dükkandan oluşuyor ancak yakın zamanda AVM'deki tüm dükkanların sadece kadın esnafa tahsis edilmesi planlanıyor.
Onlarca kadın esnaf ve çalışan, ekonomik krizin derinleştiği ve toplumda kadın görünürlüğünün azaldığı Afganistan'da aile geçimini sağlamak için burada işbaşı yapmaya başladı.
Çarşıdaki kadın esnaf, ağırlıklı olarak iç giyim, kıyafet, süs eşyası, makyaj malzemeleri ve kuruyemiş ile doğum günleri gibi özel günlere özgü malzemeler satıyor.
Kimi kadın esnaf da el emeği el işlerini satışa sunuyor.
Çarşıya erkek müşteriler de gelebiliyor ancak esnafın kadınlardan oluşması özellikle kadın müşteriler açısından rahatlatıcı bir etken oluyor.
Kadın müşterilerin, hemcinslerinden alışveriş yaparken daha konuşkan olduğu, daha fazla ürünü incelediği ve daha rahat pazarlık yaptığı gözlemlendi.
Bazı kadın müşteriler, kültürel nedenlerden dolayı erkek esnafa göre kadın esnaftan alışveriş yaparken daha rahat hissettiklerini aktardı.
Ancak, geçen hafta faaliyete geçen Kadınlar Çarşısı'nda genel anlamda müşteri sayısının yetersiz olduğu gözlemlendi. Esnaf, özellikle kadınlara yönelik reklam faaliyetlerini artıracaklarını belirterek çarşının yeni faaliyete geçmesi nedeniyle müşteri sayısının henüz arzu edilen seviyede olmadığını belirtiyor.
Taliban'dan kadınlara destek
Afganistan Batı Bölgesi Kadın Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Nergis Haşimi, kadınların iş kurması ve çalışmasına yönelik kolaylaştırıcı adımlar attıklarını ve yerel Taliban yöneticilerinin de kendilerini desteklediklerini söyledi.
Gelecek hafta, yine kadın esnafa özgü 45 dükkandan oluşan bir başka çarşının açılışını yapacaklarını aktaran Haşimi, "Kadınlara yönelik bazı kısıtlamalar getirildi. Hükümette çalışan kadınlar şu an çalışamıyor. Okula giden kızlar artık gidemiyor. Bu nedenle, tüm kadınların çalışabilmesi ve ticaret yapması adına bir planlama hazırlamak istedik. Ticaret açısından kadınlar için bir kısıtlama bulunmuyor." ifadelerini kullandı.
Yerel Taliban yetkililerinin de kendilerini teşvik ettiğini belirten Haşimi, "Şehrin tüm noktasında ve her bölgesinde kadınların kolaylıkla alışverişlerini yapmaları için kadınlara özel çarşılar açmak istiyoruz." dedi.
Taliban sonrası ticari faaliyetlere girişen kadın sayısının 1500'e kadar çıktığını belirten Haşimi, ülke çapında çeşitli fuarlara katıldıklarını ve uluslararası fuarlarda da boy göstermek istediklerini söyledi.
Haşimi, "Bir gün Afgan kadınlarının dünyada en iyi tüccar ve girişimci listesinde olduğunu görmek, hedeflerimizden biri." dedi.
"Çok yetenekli kadınlarımız var"
Kadınlar Çarşısı'nın genç esnaflarından 18 yaşındaki Mohadese Caferi, birkaç ortağı ve aile desteğiyle kurduğu kıyafet dükkanını işletmeye başlayan kadınlardan.
Müşterilerin burada kendilerini daha güvenli ve rahat hissettiklerini aktaran Caferi, ülke çapında kadınlara yönelik kısıtlamaların kaldırılmasını istedi.
Caferi, "Taliban'dan bu engelleri kaldırmasını istiyoruz. Çünkü çok yetenekli kadınlarımız var." diye konuştu.
Caferi, kendisi açısından "tuhaf" olarak tanımladığı bir anısını şöyle anlattı:
"Kadınlara yönelik spor salonlarının kapatılması ve kadınların spor yapması engellenmesine rağmen bugün eşiyle gelen bir Taliban mensubu, bizden sportif kıyafetler istedi. Bu, benim için gerçekten çok şaşırtıcıydı."
Müşterilerden Merziye Fevziye ise "Böylesi bir çarşının kurulması, kadınlar için kolaylık getirdi. Bir erkekten iç çamaşırı ya da başka bir şey almaya yüzümüz tutmuyordu. Zaruri olan şeyleri kadınlardan almak çok daha kolay." ifadelerini kullandı.
