İBRAHİM FİDAN / ORTADOĞU HABER
Askeri savaş teknolojisi dünya düzenini şekillendiren en önemli unsurlardan biri olarak 21. yüzyıla damga vurdu. Otonom silahlara yapılan yatırımlar şimdiden savaşların seyrini değiştirmeye başladı.
Çağımızın yeni askeri unsurlarını temsil eden otonom silah sistemleri, henüz tam olarak savaş meydanına inmemiş olsa da, yakında insan faktörünü büyük oranda ortadan kaldırması bekleniyor.
Yeni gelişen savaş teknolojisini mercek altına alan ABD merkezli The National Interest dergisi “Otonom Silahların Yayılmasını Durdurmak İçin Çok Mu Geç” başlıklı bir makale yayımladı.
YAPAY ZEKANIN KULLANIM ALANI ARTACAK
Otonom bir silah, kendi başına hedef belirleyen ve onları imha edebilen bir sistem olarak tanımlanırken, akla gelebilecek her türlü askeri sistemin bu teknolojiye entegre edilebileceği belirtildi.
Gezici mühimmat, kara mayınları, aktif koruma sistemleri, roket, topçu ve havan sistemlerinin tümü için kullanılabilecek olan yapay zeka, ABD’nin de üzerinde durduğu en önemli konulardan biri oldu.
ABD Kongresi’nin Yapay Zeka Ulusal Güvenlik Komisyonu tarafından hazırlanan rapora dikkat çekilen makalede, otonom sistemlerin yakın gelecekte daha fazla alanda kullanılacağına dikkat çekildi.
TÜRK YAPIMI KARGU-2 DETAYI
Zachary Kallenborn imzalı makalede, “Libya’daki merkezi hükümet, General Halife Hafter’e bağlı silahlı güçleri Türk yapımı Kargu-2 İnsansız Hava Araçları (İHA) ile hezimete uğrattı” ifadeleri kullanıldı.
Birleşmiş Milletler raporlarına göre, Kargu-2'nin otonom yeteneklerini kullanıp kullanmadığı net olarak belli olmada da, Türk hükümetinin İHA’ların bu yeteneği kullanabileceğini kabul ettiği belirtildi.
Aynı şekilde Rusya’nın da Ukrayna işgali sırasında kullandığı KUB-BLA dronelarının yapay zeka destekli otonom yeteneklere sahip olduğu tahmin ediliyor.
KUB-BLA üreticisi Rus devlet savunma şirketi Rostec tarafından söz konusu iddialarla ilgili bir açıklama yapılmamış olsa da, askeri analistler durumun ciddiyeti konusunda uyarıda bulundu.
ÇİN VE RUSYA YATIRIMLARINI ARTIRDI
Teoride insan kaynağını döngüden çıkarmak savunma harcamalarındaki maliyeti düşüreceği gibi, pahalı askeri araçları da savaş alanına sürmekten alıkoyar.
Yapay zekaya yatırım yapan ülkelerin, çok daha ucuz maliyetlerle savaşı geniş alanlara yayabileceği ve askeri dengeleri değiştirebileceği kaydedildi.
Çin’in kısa süre önce insansız hava araçları sürüleri fırlatabilen insansız gemiler üzerine çalışırken, Rusya’nın denizaltı muharebeleri için otonom araçlar üretmek istediği vurgulandı.
DEĞİŞKENLER HESAP EDİLMELİ
Ancak yapay zeka tabanlı otonom silahların kullanım alanının genişlemesi birtakım sorunları da beraberinde getirebilir.
Kallenborn, “Savaş alanının sayısız karmaşıklığını barındırabilecek sağlam bir yapay zeka sistemi inşa etmek çok daha zordur. Yağmur, sis, havanın bulutlu olması gibi tüm ihtimallerin hesaba katılması gerekiyor” dedi.
Uzmanların, otonom sistemlerin yanıltılmaya müsait olduğunu ve sivillere zarar verebileceğini ifade ettiği hatırlatıldı.
YAPAY ZEKA İT DALAŞINDA ÜSTÜN GELDİ
Silah tasarımcıları güvenilir otonom silahlar üretmeyi hedeflese de, savaş alanındaki öngörülemezlik, veri bağımlılığı ve bilgi işlem kısıtlamaları, sistemin ne kadar güvenilir olabileceğini sınırlayacaktır.
ABD İleri Savunma Ajansı'nda (DARPA) yapılan deneyler, yapay zeka pilotlu bir F-16'nın it dalaşında bir insan tarafından kontrol edilen uçaklara karşı üstün olduğunu ortaya koydu.
Devletler, bu faktörleri yeterince hesaba katmayan, denenmemiş ve güvenilmez otonom silahları benimserse, sahadaki insani kayıpların artabileceğine vurgu yapıldı.
