Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski, AGİT Dönem Başkanlığı kapsamında Ukrayna'da savaşla ilgili çalışmalar yürüttüklerini belirterek, "İki tarafla da temastayız. Kısa bir süre önce sahada yetkili birinin olması ve bir şekilde karşı tarafı duymak için Moskova'ya bir büyükelçi gönderdim." dedi.
Dünya Ekonomik Forumu'na (WEF) katılmak üzere geldiği İsviçre'nin Davos kasabasında, değerlendirmelerde bulunan Pendarovski, çok uzun yıllara dayanan ilişkileri olan Türkiye'nin, Kuzey Makedonya'nın bağımsızlığının en büyük destekçisi olduğunu anlattı.
Türkiye ile birçok alanda mükemmel ikili ilişkileri olduğunu vurgulayan Pendarovski, "Siyasi alandaki ilişkimiz de açık, çözülmesi gereken sorunlarımız yok. Yıldan yıla gelişen büyük bir ekonomik işbirliğimiz var. Tabii ki önemli kültürel bağlarımız da mevcut. Birçok Türk turist Kuzey Makedonya'yı ziyaret ediyor. Ülkemizde yaşayan Türkler de var. Aramızın iyi olması ve işbirliği yapmamız için birçok neden var." diye konuştu.
İki ülke arasında askeri işbirliğinin de uzun yıllar önce başladığını anımsatan Pendarovski, ordudaki birçok üst düzey askerin Türkiye'de eğitim aldığını ifade etti.
Cumhurbaşkanı Pendarovski, Rusya'nın Ukrayna'daki "yasa dışı işgalinin" bütün meseleleri hızlandırdığını belirterek, bu süreçte Türkiye'den bazı silah ve askeri teçhizat almak için düzenlemeler yaptıklarını kaydetti.
Kuzey Makedonya'nın, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Dönem Başkanlığını üstlendiğini anımsatan Pendarovski, sınırlı kaynaklara sahip ve küçük bir ülke oldukları için dönem başkanlığının kendileri için zorlu geçeceğini aktardı.
Pendarovski, 57 ülkenin katılımcısı olduğu AGİT'te zorlu bir görev üstlendiklerini ve yıl sonuna kadar bunu sürdüreceklerini dile getirerek, "Ukrayna'daki çatışmayla ilgili çalışmalarımızı yürütüyoruz. İki tarafla da temastayız. Kısa bir süre önce sahada yetkili birinin olması ve bir şekilde karşı tarafı duymak için Moskova'ya bir büyükelçi gönderdim." diye konuştu.
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının, yasa dışı ve uluslararası kurallar, ilkelere aykırı olduğunun altını çizen Stevo Pendarovski, sorunun çözülmesi için başından bu yana ellerinden gelenin en iyisini yapmaya çalıştıklarını ifade etti.
Pendarovski, Kuzey Makedonya Dışişleri Bakanı ve AGİT Dönem Başkanı Bujar Osmani'nin 2 gün önce Ukrayna'yı ziyaret ederek Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüştüğünü ve gelecek ay Başbakan Dimitar Kovaçevski'in de Ukrayna'da temaslarda bulunacağına değinerek, ülkedeki durumun tamamen kontrol altına alınması gerektiğini bildirdi.
AGİT dönem başkanlığı süresince üye devletlerin bulunduğu coğrafyalardaki sorunların hepsine eğileceklerini kaydeden Pendarovski, geniş bir alanda çok sayıda problemin olduğunu ve Ukrayna'daki savaşın yanı sıra bunlarla da ilgileneceklerini söyledi.
"Türkiye'nin meşru kaygıları var"
Geçen yıl Madrid'deki NATO zirvesine katıldığını, bu toplantıda Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında "Üçlü Muhtıra" imzalandığını, aralarındaki müzakere sürecinin başladığını hatırlatan Pendarovski, sözlerini şöyle sürdürdü:
"(Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılması) Türkiye'nin bazı meşru kaygıları var. Elbette karşı taraflar bunu ele almalı çünkü, NATO'ya girmenin yolu bu. Bu durumu biliyoruz, 20 yıl NATO'ya üye olmak için bekledik. 'Bu sefer de öyle olsun' demiyorum. Üçüncü ülkeler, NATO Genel Sekreteri ve Türkiye Cumhuriyeti parlamentosunun da yardımıyla, Finlandiya ve İsveç'in onay sürecini en kısa sürede tamamlayacağından eminim. Köklü bir geleneğe sahip bu iki ülkeye ittifak olarak ihtiyacımız olduğuna şüphe yok. 'Türkiye'nin endişeleri giderilmesin' demiyorum ancak İsveç ve Finlandiya köklü demokratik gelenek ve meşru hükümetlere sahip iki ülke."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Rusya-Ukrayna savaşında büyük çaba harcadığına değinen Pendarovski, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, muhtemelen krizle ilgili hem Rusya hem de Ukrayna ile iletişim kuran dünyadaki tek politikacı." dedi.
Stevo Pendarovski, son dönemde Sırbistan ile Kosova arasında yaşanan gerilime ilişkin de yaşanan anlaşmazlığın Balkanlar'da bir savaşa dönüşeceğine inanmadığını dile getirdi.
Hem Sırbistan hem de Kosova ile sınırlarının olduğuna işaret eden Pendarovski, "Kosova'daki durumun kontrol altında olması, vatandaşlarımızın güvenliği için de önemli. Kosova'daki kilit yabancı kuvvetlerin komutanlarıyla görüştüm. NATO ittifakı içerisindeki bağ gerçekten iyi. Bölgede Avrupa Birliği (AB) ile işbirliği yapan bir NATO var. NATO 4 binden fazla askeriyle durumu kontrol altına almış durumda. Balkanlar'da yakın gelecekte güvenlik sorunlarının herhangi bir şekilde yayılmasını öngörmüyorum." değerlendirmesini yaptı.
Cumhurbaşkanı Pendarovski, Kosova'nın tamamındaki insanların haklarının, güvenliklerinin ve istikrarın koruma altına alınmasının önemine işaret ederek, NATO'nun bu konuda en büyük garantör olduğuna vurgu yaptı.
Ülkesinin AB üyelik süreciyle ilgili de Pendarovski, aday ülke olarak müzakerelerin başlamasını 17 yıl beklediklerini, geçen yıl müzakerelere başladıklarını ve "tarama süreci" adı verilen ilk aşamayı bitirdiklerini aktardı.
Cumhurbaşkanı Pendarovski, sözlerini, "AB'ye üyelik için gerçek kriterlerle hiçbir ilgisi olmayan engeller olmazsa, bu süreci daha hızlı tamamlayabileceğimize inanıyoruz. Belki 5 veya 6 yıl sürecek müzakereler sonunda gerçekleşebilir." diye tamamladı.
