Esed rejiminin Suriye Merkez Bankası, tedavüle çıkan yeni 5.000 Suriye Lirası’nın basıldığını duyurdu. Açıklamanın ardından Suriye Lirası önceki ABD doları karşısında önceki günün fiyatlarına göre değer kaybetti.

Pazar akşamı dolar, Şam ve Halep pazarlarında 40 lira birden yükseldi ve 1 dolar 2.960 lira oldu.

Ekonomik felaket

Ekonomi uzmanı Samir el-Tavil, büyük ve olağandışı bir banknot çıkarmanın Suriye örneğinde bulunmayan birkaç faktörü gerektirdiğine inanıyor. Bunların başında, güçlü bir ekonominin varlığı ve satın alma gücünü artıracak canlandırma paketleri geliyor.

Arabi 21’e konuşan El Tavil, “Rejim yeni para birimini ekonomik durum uygun olmadan basmayı seçti. Bu da bizi sistemin ciddi bir iç ve dış nakit likidite sıkıntısı çektiği sonucuna götürüyor” dedi.

El-Tavil, sistemin maaşları ödemek ve yıllık devlet bütçesindeki büyük açığı finanse etmek için para akışına ihtiyacı olduğunu ve bütçeyi güvence altına almak için bankalardan borçlanmaya başvurduğunu söyledi. Sistem böylece borçlarını bu yeni nakit ile ödeyecek.

El Tavil’e göre, büyük miktardaki bu parayı, dolaşımdaki paradan eşdeğerini çekmeden tedavüle çıkarmak ekonomik bir felakete yol açacak; enflasyon oranı yükselecek ve böylece yoksulluk artacak.

El-Tavil, rejimin Suriye lirasını desteklemeye yardımcı olacak büyük miktarda döviz veya altın rezervine sahip olmadığını belirterek bunun sonuçlarının önümüzdeki dönemde ortaya çıkacağını vurguladı.

Lira kan kaybediyor

Rejim güçlerinden ayrılan mali müfettiş Münzir Muhammed, rejimin yeni banknotu piyasaya sürmesinden sonra Suriye Lirası'nın daha da kötüleşeceğini öne sürdü. Çünkü Suriye piyasası likidite eksikliğinden değil, Suriye Lirası'nın değer kaybından muzdarip.

Arabi 21’e konuşan Muhammed, “Lira’nın değeri rejim prosedürlerine tabidir. Rejimin en az yeni kategoride teklif edilen tutarlara eşit likidite bloğunu geri çekmesi durumunda liranın fiyatı mevcut durumunda kalacak. Tersi durumunda ise dolarda çılgın bir yükselişe şahit olacağız. Sistem, daha fazla likiditeye ihtiyaç duyması dışında yeni önlem açıklamadı. Bu, liranın drenajında bir artışa ve değerinin rekor seviyelerde düşmesine neden olacaktır” dedi.

Rejimin ekonomi politikalarını ‘çalkantılı’ olarak nitelendiren Muhammed, ”Suriyeliler çok zor bir ekonomik aşamaya hazırlanmalı, fiyatlar yakında yükselecek” dedi.

1 dolar 5000 lirayı aşabilir

‘Suriye Ekonomisi Çalışma Grubu’ başkanı Dr. Usame el Kadi ise Suriye lirasının dalgalanması durumunda doların fiyatının 5.000 Suriye lirası bariyerini aşmasını bekliyor. Yerel bir internet sitesine konuşan el Kadi, bu durumun Suriye rejiminin siyasi ve idari umursamazlığının doğal bir yansıması olduğunu söyledi.

El Kadi, “Suriye ekonomisi, zaten zayıf olan ve aslında 2011'den önce güçlendirilmesi gereken temel bileşenlerinin tamamını kaybetti” dedi.

Suriye Merkez Bankası, geçtiğimiz Pazar günü ülke tarihindeki en büyük banknotu piyasaya sürmüştü. Banka Facebook sayfasında yaptığı açıklamada, iki yıl önce yayınladığı mevcut ekonomik değişkenlere göre yeni nakit kategorisini tanıtmanın zamanının geldiğini bildirdi.

Esed rejimi, 2017'de 2000 Suriye Lirası’na ait banknotu çıkarmıştı. Tahminler 10.000 Suriye Lirası’na ait bankonotun da basılabileceği yönünde.

2011'de Suriye devrimi patlak vermeden önce 1 ABD doları 50 Suriye Lirası’na denk geliyordu.