Tarihi NATO Zirvesi öncesinde Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında imzalanan anlaşma, uluslararası haber ajansları tarafından dünyaya 'son dakika' koduyla duyuruldu.
Madrid'deki dörtlü zirvede masada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg vardı.
İki saatten fazla süren görüşmeden mutabakat çıktı, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılmasının yolunu açan bir anlaşmaya vardığımızı duyurmaktan mutluluk duyuyorum" dedi ve ekledi:
"Türkiye, Finlandiya ve İsveç, silah ihracatı ve terörle mücadele de dahil olmak üzere Türkiye'nin kaygılarına yanıt veren bir memorandum imzaladılar."
Anlaşmayla İsveç ve Finlandiya terör örgütü olarak tanınan PKK ile mücadele ve YPG/PYD'ye destek vermeme taahhüdünde bulundu. Mutabakat anlaşmasında, Finlandiya ve İsveç'in, ulusal güvenliğine yönelik tehditlere karşı Türkiye'ye tam destek verdikleri belirtilerek, bu ülkelerin, 'PKK'nın yasaklı bir terör örgütü olduğunu' teyit ettikleri ve 'PKK ve tüm diğer terör örgütleri ile bunların uzantılarının eylemlerini önlemeyi' taahhüt ettikleri ifade edildi.
Üçlü muhtırada, İsveç ve Finlandiya'nın 'YPG/PYD ve FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacakları' vurgulanarak Türkiye ile 'Bu terör örgütlerinin eylemlerini önlemek amacıyla iş birliğini artırmak üzerinde anlaştıkları' da belirtildi:
"Finlandiya ve İsveç, milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye'ye tam destek verirler. Bu çerçevede, Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye'de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacaklardır. Türkiye de milli güvenliklerine yönelik tüm tehditlere karşı Finlandiya ve İsveç'e tam destek verir."
Ankara, varılan anlaşmayla iki İskandinav ülkesinin ittifaka üyelik başvurularına koyduğu vetoyu kaldırdı.
HAARETZ: TÜRKİYE İSTEDİĞİNİ ALDI
Rusya'nın Ukrayna'yı işgale girişmesiyle yeni bir dönemi başlatan NATO, Madrid zirvesinde Stratejik Konsept Belgesi'ni yeniliyor. İttifakın gelecek yıllarına damgasını vuracak belgenin yanı sıra zirve öncesinde en çok merak edilen konu, Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'ya destek verip vermeyeceğiydi.
Varılan anlaşma dünya medyasında manşetten sunuluyor. 'Türkiye Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılmasının önündeki büyük engeli kaldırdı' başlığıyla haberi veren CNN International, İspanya'da çok kritik bir zirve gerçekleşeceğini bildiriyor.
BBC 'Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliklerini destekliyor' derken, Al Jazeera 'Erdoğan Madrid zirvesinde NATO'nun genişlemesini kabul etti' başlığını tercih etti.
İsrail'in Haaretz gazetesi, haberi 'Türkiye istediğini aldı, İsveç ve Finlandiya'ya NATO'da hoşgeldin demeye hazır' başlığıyla sundu.
NATO Zirvesi'nin açılış gününde Türkiye, İsveç ve Finlandiya liderlerinin bir araya geldiğini yazan Washington Post, varılan anlaşmayı ilk sayfasına taşıdı: 'Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılmasına muhalefetini düşürüyor.'
The Guardian gazetesi, 'Türkiye İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılma girişimlerindeki muhalefetini kaldırdı' başlığıyla haberi ilk sayfasından gördü.
Wall Street Journal gazetesi 'Türkiye, Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğinin arkasında duruyor' başlığıyla okurlarının karşısına çıktı, ittifakın genişlemesini yavaşlatan anlaşmazlığın sona erdiği yorumunu yaptı.
İngiliz The Times, 'Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği önündeki engeli kaldırdı' başlığını attı.
Bir diğer İngiliz gazetesi The Telegraph, 'Türkiye'nin itirazlarını kaldırmasıyla İsveç ve Finlandiya NATO üyeliğine bir adım daha yaklaştı' dedi, yoğun müzakerelerin ardından anlaşma sağlandığını yazdı.
İngiliz Economist dergisi ise, 'Türkiye Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılması önündeki engeli kaldırdı ancak Recep Tayyip Erdoğan eve zaferle dönüyor' manşetini attı.
Türkiye'nin veto tehdidini çekmesiyle sonuçlanan anlaşmayı 'Erdoğan'ın zaferi' olarak yorumlayan The Economist, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın futbolcu geçmişine gönderme yaptı. Dergi, Finlandiya ile İsveç'e veto tehdidi hamlesinin futboldaki gibi bir 'profesyonel faul' olduğunu yazdı:
"Türkiye'nin Cumhurbaşkanı uluslararası siyasette istediğini alabilmek için profesyonel faul yapmaktan kaçınmıyor. Geçen ay İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya üyeliğine çelme takma girişimi de, üstelik de Rusya böylesine bir tehdit ortamı yaratmışken, korkutucu olduğu kadar etkiliydi."
Economist dergisi, anlaşmada ABD'nin perde arkası hamlelerinini de payı olduğunu yazdı.
