ABD ve Avrupa Birliği, Bosna Hersek’te tüm tarafların devlet kurumlarına saygı göstermesini talep eden ve ayrılıkçı açıklamalara ilişkin endişe bildiren bir ortak açıklama yayınladı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ve Komisyon Başkan Yardımcısı Josep Borrell tarafından yayınlanan ortak açıklamada Bosna Hersek’in toprak bütünlüğüne güçlü bir şekilde destek verildiği ifade edildi. Açıklamada Bosna Hersek'te seçim ve anayasa reformu ile devlet kurumlarının işlevselliğinin devamı yönünde çağrıda bulunuldu.
ABD ve AB’nin ortak açıklaması, Bosnalı Sırp entitesi meclisinin ülke anayasasını ihlal edecek şekilde bir devlet kurumuna ait yetkiyi entitenin üzerine alan bir kanuni düzenlemeyi kabul etmesinden sonra geldi.
Dün kabul edilen düzenleme Bosna Hersek’te ulusal düzeyde yetkili İlaç ve Tıbbi Malzeme Kurumu’nun yetkilerinin yeni kurulacak Sırp Cumhuriyeti İlaç ve Tıbbi Malzeme Kurumu’na devredilmesini öngörüyor.
Bosna Hersek anayasası, ülkedeki yarı özerk idari yapılar olan entitelerin devlet düzeyindeki kurumların yetki sahasına girecek kurumlar oluşturmasına izin vermiyor.
Bosnalı Sırp entitesinin ilaç ve tıbbi malzeme kontrolü için paralel bir devlet kurumu oluşturma girişimi, Bosna Hersek Devlet Savcılığı’nın Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik aleyhinde bir dava hazırlığı içerisinde olduğu yönündeki açıklamadan sonra geldi.
Son dönemde ayrılıkçı açıklamalarının dozunu artıran Dodik, emniyet ve adli sistemde de devletin yetkilerini entite üzerine almayı planladıklarını vurgulayarak Bosna Hersek Ordusu’ndan çekilmeyi ve Sırp Cumhuriyeti ordusu kurmayı planladıklarını açıklamıştı.
Eski Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi tarafından geçirilen soykırımı inkar yasası nedeniyle devlet kurumları ve parlamentoyu işlevsiz hale getirmek üzere ülke genelinde bir Sırp boykotu başlatılmasına ön ayak olan Dodik, inkar yasasının Bosna Hersek’in tabutuna çakılan son çivi olduğunu ileri sürmüş ve ayrılık sürecinin başlatılacağına yönelik iddialarda bulunmuştu.
