Filistinli kayıpların gerçek boyutunu ortaya koyan ve uluslararası yankı uyandırması beklenen yeni bir akademik çalışma yayımlandı. Almanya'daki Max Planck Demografik Araştırma Enstitüsü ve İspanya'daki Demografik Çalışmalar Merkezi araştırmacıları tarafından yürütülen ve hakemli bilim dergisi Population Health Metrics'te yer alan bu kapsamlı demografik analiz, Gazze Şeridi'ndeki can kaybı sayısının resmiyetin çok üzerinde olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılar, 7 Ekim 2023 ile 6 Ekim 2025 tarihleri arasında Gazze'de ölen Filistinlilerin sayısını 112.069 olarak tahmin ediyor (minimum 99.997, maksimum 125.915). Bu rakam, Gazze Sağlık Bakanlığı'nın aynı dönem için açıkladığı yaklaşık 67.000 ölüm sayısını büyük ölçüde aşıyor. Çalışma, hastane kayıtları, hane halkı anketleri ve kamu ölüm ilanları gibi geniş veri kaynaklarını bir araya getirerek, enkaz altında kalan veya tıbbi bakıma ulaşamadan hayatını kaybeden kayıt dışı binlerce ölümü de hesaba katıyor. Araştırmacılar, bu nedenle Gazze'deki resmi rakamların abartılı değil, aksine eksik ve muhafazakâr olduğunu vurguluyor.
Ölüm kalıpları "soykırım şiddeti" ile tutarlı
Çalışmanın en dikkat çekici bulgusu, ölümlerin demografik dağılımı oldu. Araştırmaya göre, hayatını kaybedenlerin ezici çoğunluğunu siviller oluşturuyor:
-
Çocuklar (15 yaş altı): Ölümlerin tahmini %27'si.
-
Kadınlar: Ölümlerin %24'ü.
-
Yaşlılar (60 yaş üstü): Resmi rakamlarda önemli ölçüde eksik sayılan bir grup.
Yazarlar, bu ölüm dağılımının — yani ölenlerin çoğunluğunun çatışma yaşındaki erkekler yerine kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşmasının — tipik bir savaşa ait olmadığını belirtiyor. Çalışmada açıkça, Gazze'deki ölüm oranlarının yaş ve cinsiyet kalıbının, Birleşmiş Milletler Çocuk Ölümleri Tahmini Kurumlararası Grubu'nun (UN IGME) geçmiş soykırım şiddeti olaylarında gözlemlediği kalıplarla tutarlı olduğu ifade ediliyor.
Yaşam beklentisinde tarihi çöküş
Çalışma ayrıca, daha önce de duyurulan ancak boyutları yeniden teyit edilen yaşam beklentisindeki dramatik düşüşü detaylandırıyor. Soykırımcı İsrail saldırısından önce Gazze’de Filistinli kadınların ortalama 77, erkeklerin ise 74 yıl yaşaması bekleniyordu. 2024 sonu itibarıyla bu rakamlar kadınlarda 46 yıla, erkeklerde ise yalnızca 36 yıla düştü. Araştırmacılar, bu düşüşün, kaydedilen en çarpıcı yaşam beklentisi çöküşlerinden biri olduğunu belirtiyor.